Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.
4. Rozstrzygnięto ważną kwestię swobód religijnych. Przyjęto regulacje prawne, które respektując chrześcijański system wartości, zobowiązują szkoły do stworzenia warunków umożliwiających naukę religii jako równoprawnego z innymi przedmiotu nauczania. Uznając prawo rodziców do religijnego wychowania dzieci, szkoły publiczne podstawowe organizują naukę religii na życzenie rodziców, szkoły publiczne ponadpodstawowe na życzenie bądś rodziców, bądś samych uczniów, a po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują sami uczniowie. 5. Ustawa stwarza większą elastyczność w zakresie organizacji procesów edukacyjnych, doboru metod, środków i stosowanych form organizacyjnych. Dotyczy to tak szkół publicznych, jak i niepublicznych. Pomaga to ruchom innowacyjnym, postępowi pedagogicznemu i inicjatywom eksperymentalnym. 6. Szkoła publiczna umożliwia podtrzymanie tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej. Następuje to poprzez naukę języka, historii i literatury danej grupy narodowej. 7. Ustawa stwarza podstawy prawne do przyjęcia jednolitych zasad nadzoru pedagogicznego i prawnego nad wszystkimi typami szkół i placówek. 8. W nowy sposób określono zasady finansowania oświaty. Wyraśnie zaznaczono obowiązki państwa, organów samorządowych oraz innych podmiotów prawnych i osób fizycznych prowadzących szkoły. 9. Ustawa w preambule odwołuje się do międzynarodowych uregulowań, tj. do Powszechnej deklaracji praw człowieka, Paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Konwencji o prawach dziecka. Najdalej idąca nowelizacja z 25 lipca 1998 r. (DzU nr 117, poz. 759), "Ustawa - o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw", nie zmieniła ogólnych treści zasygnalizowanych w 9 punktach. Kilka lat funkcjonowania Ustawy wykazało jednak jej niespoistość, nieostrość sformułowań, braki w zakresie wskazania zadań i uprawnień organu prowadzącego szkołę, sposobu powoływania na stanowisko dyrektora placówki, roli i zadań organów społecznych itp. Ponadto 1 stycznia 1999 r. jednostki samorządu terytorialnego stały się organami prowadzącymi szkoły. Potrzebna więc stała się dosyć gruntowna zmiana zapisów ustawy, dostosowująca system prawny do założeń reformy ustrojowej i oświatowej. Ustawa z 8 stycznia 1999 r. - przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (DzU nr 12, poz. 96) weszła w życie 1 września 1999 r. Dotychczasowe szkoły1 podstawowe stały się sześcioletnimi szkołami podstawowymi. Utworzono gimnazja. Szkoły ponadgimnazjalne są tworzone od 1 września 2002 roku. Do obowiązkowych zadań gminy należy powoływanie i prowadzenie publicznych przedszkoli z oddziałami integracyjnymi oraz przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych oraz gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi. Do obowiązkowych zadań powiatu należy zakładanie i prowadzenie szkół podstawowych specjalnych, gimnazjów specjalnych, szkół ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół artystycznych, sportowych, mistrzostwa sportowego, placówek oświatowo-wychowawczych, pracy pozaszkolnej, w tym ognisk artystycznych, placówek kształcenia ustawicznego, poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych, ośrodków adopcyjno-opiekuńczych. Do zadań własnych województwa należą: zakładanie i prowadzenie publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek o znaczeniu regionalnym. Powiat i gmina mogą po uzgodnieniu z kuratorem oświaty zakładać i prowadzić w ramach zadań własnych publiczne placówki doskonalenia nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki pedagogiczne. Przepisy ustawy dają możliwość zakładania i prowadzenia przez gminę, powiat czy województwo placówek, których prowadzenie nie należy do ich zadań własnych. W przepisach przejściowych ustawy z 25 lipca 1998 r. (art. 4) zapisano, że szkoły i placówki przejęte i prowadzone przed dniem wejścia w życie ustawy przez gminy mogą być dalej przez nie prowadzone, chyba że rada gminy w terminie 30 dni podjęła uchwałę o przekazaniu prowadzenia szkoły samorządowi powiatowemu czy wojewódzkiemu