Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.
Czynniki społeczneŃ a samobójstwo Autodestrukcję najlepiej można zrozumieć rozpatrując ją w powiązaniu z czynnikami środowiskowymi - sytuacjami społecznymi i naciskiem życia - które odgrywają poważną rolę w samobójstwach wielu osób. Wykazano, że wskaźniki samobójstw są związane z wielką liczbą zmiennych w złożonym zbiorze czynności, zależności i instytucji, które składają się na życie społeczne mężczyzn i kobiet w dzisiejszym społeczeństwie. |Płeć. Jeśli chodzi o |próby samobójstw, to kobiety są reprezentowane trzykrotnie liczniej niż mężczyźni. W jednym z badań stwierdzono, że 69% wszystkich usiłowanych samobójstw w Stanach Zjednoczonych popełniają kobiety, natomiast próby mężczyzn są skuteczniejsze - popełniają oni 70% udanych samobójstw (Farberow i Shneidman, 1965Ď). Stwierdzono, że gospodynie domowe podejmują dwa razy więcej prób samobójstw niż wszystkie inne kobiety. W przeszłości społeczeństwo skłonne było wychwalać bezpieczną pozycję "pani domu", to jednak obecnie badacze sądzą, że wiele kobiet należących do tej kategorii w rzeczywistości pragnie uciec od tego, co w wielu wypadkach równa się życiu w samotności i w odosobnieniu. Rozbieżność między liczbą usiłowanych i udanych samobójstw wśród mężczyzn i kobiet może wynikać z faktu, że mężczyźni są bardziej doświadczeni w użytkowaniu śmiercionośnych broni (i mają do nich łatwiejszy dostęp), które zapewniają skuteczną realizację destrukcyjnych zamiarów. Mężczyźni najczęściej popełniają samobójstwo przez zastrzelenie się lub powieszenie, podczas gdy kobiety prawie zawsze stosują jakąś bardziej bierną metodę samounicestwienia się: lekarstwa, trucizny lub gaz. Należy jednak zauważyć, że środki, za pomocą których ludzie popełniają samobójstwo, różnią się w zależności od kraju, stosownie do tego, co jest w nim dostępne i modne. W przeciwieństwie do preferencji Amerykanów, w Nigerii na przykład najpopularniejszym sposobem popełniania samobójstwa (dla obu płci) jest powieszenie się, podczas gdy mężczyźni i kobiety w Anglii skłonni są stosować gaz. W Bazylei (Szwajcaria) samobójstwa popełniano najczęściej przy użyciu gazu, dopóki władze nie doprowadziły do gospodarstw domowych gazu nietrującego; najbardziej popularne stały się wówczas samobójstwa przez utopienie się. |Wiek. Samobójstwa wśród dzieci są bardzo rzadkie. Dla wieku od 5 do 15 lat utrzymuje się stały wskaźnik 0,2 na 100 tysięcy, który nie zmienia się ani z upływem czasu, ani nie jest zależny od zmiennych demograficznych. W ogólnej populacji młodzieży dorastającej (wiek od 15 do 19 lat) wskaźnik samobójstw skacze do 5,5 na 100 tysięcy chłopców i 2,0 na 100 tysięcy dziewcząt i zajmuje czwarte miejsce jako przyczyna śmierci - drugie zaś w przypadku studentów wyższych uczelni. Statystyki opublikowane ostatnio przez Los Angeles Suicide Prevention Center (Ośrodek Zapobiegania Samobójstwom w Los Angeles) wykazują, że coraz większa liczba młodych ludzi ucieka się do samobójstw. W samym okręgu Los Angeles wskaźnik samobójstw wśród osób od kilu do dwudziestu paru lat przekracza wskaźnik dla osób w wieku ponad trzydzieści lat - alarmujące odwrócenie tradycyjnej zależności, że częstość samobójstw wzrasta z wiekiem. Co więcej, wydaje się, że tendencja ta jest charakterystyczna dla całego obszaru Stanów Zjednoczonych. Co tłumaczy ten wzrost liczby młodych ludzi, którzy chcą ze sobą skończyć? Badacze podają oklepane wyjaśnienia wskazujące na nadużywanie narkotyków i naciski ze strony szkoły, lecz po prostu nie potrafią wyjaśnić tego tragicznego marnotrastwa życia ludzkiego. Wywiady przeprowadzone z ofiarami nieudanych prób samobójczych oraz retrospektywne analizy przypadków samobójstw udanych, ujawniły intensywny strach przed naciskiem ze strony rodziców, poczucie skrajnej beznadziejności, które jest rzutowane na ocenę całej sytuacji społecznej, najczęściej zaś - przytłaczające poczucie samotności ("Newsweek", 15 lutego 1971Ď). W odniesieniu do osób w średnim wieku wskaźniki samobójstw stale rosną, co koreluje ze wzrastającymi naciskami ze strony pracy i rodziny, jak również psychicznymi i fizjologicznymi zmianami, które zwiastują starość. Wykazano, że chociaż wskaźniki usiłowanych samobójstw są najniższe wśród osób w starczym wieku, to jednak wskaźniki skutecznych samobójstw są wtedy najwyższe. Starsi ludzie podchodzą zatem najbardziej serio do aktów samodestrukcji. Nie jest zaskakujące, że w tak licznych przypadkach samotności - w wyniku śmierci kochanej osoby, odrzucenia przez własną rodzinę, braku kontaktów społecznych, ostrego fizycznego bólu czy też braku zabezpieczenia finansowego - samobójstwo jest uważane za najlepsze rozwiązanie, pozwalające uciec przed szybkim zbliżaniem się tego, co nieuchronne. |Wykształcenie. Wśród dorosłej populacji Stanów Zjednoczonych wskaźnik samobójstw jest |odwrotnie skorelowany z poziomem wykształcenia. Ludzie o wykształceniu wyższym niż przeciętne rzadziej popełniają samobójstwo niż ludzie o wykształceniu niższym od przeciętnego. Jednakże wskaźnik samobójstw wśród studentów wyższych uczelni jest wyższy niż wśród niestudiujących osób w tym samym wieku. Jedyną przyczyną śmierci studentów wyższych uczelni "wyprzedzającą" samobójstwa są wypadki