Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

); „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej" (kwart.); Centralny Katalog Bieżących Czasopism Zagranicznych w Bibliotekach Polskich (ser.); Katalog Mikrofilmów (ser.); oraz wspólnie z IBL ser. Książka w Dawnej Kulturze Polskiej; „Literaturę Piękną" (rocz.); „Literaturę Piękną dla Dzieci i Młodzieży" (iocz.); Polonia typographica saeculi sedecimi (wydawana wspólnie z IBL); „Polonica Zagraniczne" (rocz.); Prace Instytutu Bibliograficznego (ser.); „Przewodnik Bibliograficzny" (tyg.), „Rocznik Biblioteki Narodowej"; „Ruch Wydawniczy w Liczbach" (rocz.); „Sprawozdanie Biblioteki Narodowej za rok..." (rocz.); „Wykaz Tematyczny Ważniejszych Zestawień Bibliograficznych Wykonanych przez Biblioteki i Instytuty Naukowe" (półrocz.); Z Badań nad Czytelnictwem (ser.); Zeszyty Przekładów (ser.). S. Demby: Biblioteka Narodowa w Warszawie. Warszawa 1930. — A. Kawecka: Biblioteka Narodowa w Warszawie. Warszawa 1934. — A. Lewak: Biblioteki naukowe. W: Straty kulturalne Warszawy. Warszawa 1948. — Biblioteka Narodowa w latach 1945-1956. Warszawa 1958. — Biblioteka Narodowa. Informator dla czytelników. Warszawa 1964. — Sprawozdania Biblioteki Narodowej (za I. 1961-1964). Warszawa 1968. - Statut Biblioteki Narodowej. Załącznik do Zarządzenia nr 27 Min. Kultury i Sztuki z 15 IV 1969. Warszawa 1969. - W. Wilbikowa: Kronika Biblioteki Narodowej 1918-1968. Injarmator Bibliotekarza i Księgarza. Warszawa 1969. — J. Czerniatowicz: Centralne katalogi wydawnictw zagranicznych w Bibliotece Narodowej. „Rocznik Biblioteki Narodowej" 1970. — W. Stankiewicz: Biblioteka Narodowa. W: Dzieje Ochoty. Warszawa 1973. -W. Stankiewicz: Biblioteka Narodowa a potrzeby nauki, kultury i gospodarki. „Przegląd Biblioteczny" 1973 z. 3. Z. Ż. biblioteka podręczna zob. księgozbiór podręczny. Biblioteka Polska w Rzymie powstała w 1921 jako wyodrębniona część Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności. Zawiązkiem jej był księgozbiór Józefa Michałowskiego, na który składały się dzieła dotyczące historii Polski, wydawnictwa źródeł i papiery rodzinne (m. in. z archiwum Andrzeja Edwarda Koźmiana). W 1926 B.P. została udostępniona i utrzymywana z funduszów PAU, Min. Spraw Zagranicznych i zasiłków Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Wśród licznych darów otrzymała: w 1929 cenny zbiór fotografii zabytków sztuki ze zbioru Lanckorońskich, w 1933 kilkaset druków dotyczących starożytnego Rzymu po Henryku Siemi-radzkim, w 1934 księgozbiór historycznoliteracki po prof. Bronisławie Gubrynowiczu. Użytkownikami B.P. byli przede wszystkim historycy poi. przeprowadzający kwerendy w archiwach watykańskich. W czasie II wojny światowej B.P. nie poniosła większych szkód dzięki zapobiegliwości jej faktycznego kierownika J. Michałowskiego, który oddał ją pod opiekę Watykanu, a następnie w 1945 pod zarząd brytyjski. W 1946 staraniem PAU po dłuż- 43 Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Warszawie szych pertraktacjach Stacja Naukowa i B.P. wróciły pod jej zarząd. Od 1957 B.P. rozwinęła znacznie swą działalność; uporządkowała księgozbiór doprowadzony obecnie do ok. 40 tys. wol., organizowała odczyty i wydawała publikacje (ponad 30 zesz.) • poświęcone historii stosunków pol.-wł. Wespół ze Stacją Naukową już jako placówka Polskiej Akademii Nauk prowadzi akcję propagandową kultury poi. we Włoszech, organizuje wystawy i uroczyste obchody rocznic wybitnych pisarzy poi. Zaopatrywana na bieżąco w nową literaturę z zakresu nauk społecznych (książki i czasop.) jest dziś poważnym warsztatem pracy naukowej, z którego korzystają historycy kultury antycznej i Kościoła, literaturo-znawcy, slawiści i badacze związków kulturalnych wł.-pol. B. Kieszkowski: Stacja Naukowa i Biblioteka Polska w Rzymie-„Nauka Polska" 1936. — B. Biliński: Rzymska Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk i polskie tradycje naukowe w Rzymie. „Nauka Polska" 1963 nr 1. H. W. Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, powstała w 1856, do 1872 związana była z Towarzystwem Naukowym Krakowskim, w 1. 1873-1952 z Akademią Umiejętności; 1 I 1953 weszła w skład placówek Polskiej Akademii Nauk. Struktura organizacyjna B. PAN opiera się na sześciu działach: Gromadzenia Zbiorów, Opracowania Druków, Udostępniania Zbiorów, Zbiorów Specjalnych, Zbiorów Graficznych i Pracowni Reprograficznej. Po wojnie kolejnymi dyrektorami byli: Stanisław Kijak, Jan Dąbrowski, Kazimierz Piwarski, od 1969 Zbigniew Jabłoński. Ogólna liczba zbiorów wg stanu na dzień 31 XII 1974 wynosiła 483 tys. wol. Wśród nich na czoło wysuwa się bogaty zasób naukowych czasop. i in. wydawnictw ciągłych (218,7 tys. wol.), zgromadzony i bieżąco uzupełniany poprzez zagraniczną wymianę. Oprócz wydawnictw treści ogólnej (ilustrujących działalność zagranicznych akademii i towarzystw naukowych) w zbiorze tym znajdują się również długie ciągi publikacji specjalistycznych z różnych dziedzin nauki, wiele unikatowych w skali krajowej. Od 1957 podstawą zagranicznej wymiany B. PAN są wydawnictwa Oddziału PAN w Krakowie, wysyłane do 2,5 tys. zagranicznych instytucji naukowych w 108 krajach całego świata. Do najcenniejszych zasobów B. PAN należą zbiory graficzne (80,2 tys. jedn.), składające się z połączonych w okresie międzywojennym dwóch kolekcji: Bibl. Polskiej w Paryżu i zbioru Moszyńskich; dzisiaj jest to jeden z najbogatszych i największych w Polsce zespołów rycin, zawierający przede wszystkim grafikę obcą (niem., wł., hol., ang., fr.) od końca XV do poł. XIX w. W zbiorach rękopiśmiennych (8,1 tys. jedn.) przeważają źródła historyczne i historycznoliterackie XIH-XX w., z przewagą rpsów z XVII-XIX w. Zbiór ten uzupełniany jest bieżąco, głównie rpsami odnoszącymi się do dziejów życia umysłowego i kulturalnego Krakowa i regionu krakowskiego. W zasobie starych druków (12,3 tys. wol.) do najcenniejszych należą inkunabuły (139 wol.) oraz polonica z XVI i XVII w. (2,6 tys. wol.). W zespole druków ulotnych (3,9 tys. jedn.) znajdują się m. in. kolekcje Karola B. Hoffmana i P. Wereszczyńskiego. Do najwartościowszych zbiorów kartograficznych (2,8 tys. jedn.) należą mapy i atlasy z XVI-XVIII w. Wśród zasobów druków zwartych XIX i XX w. (155,2 tys. wol.) znajdują się zbiory pamiętników poi. i obcych, druki odnoszące się do dziejów Krakowa oraz liczne księgozbiory prywatne. Zbiory B.PAN z wyjątkiem specjalnych udostępniane są bez ograniczeń. Korzystają z nich przede wszystkim pracownicy nauki oraz zakłady naukowe działające na terenie Krakowa, a w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych również inne krajowe i zagraniczne instytucje. Do zadań B.PAN m. in. należy też inicjowanie środowiskowej współpracy z innymi bibl. sieci PAN z terenu Krakowa i woj. krakowskiego oraz woj