Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

~ Często prowadzący rozmowę musi podjąć niezwy~, ltle ważne.dla kandydata decyzje wyłącznie na pod .";~Stawie informacji uzyskanych podczas jego wystę~~~;pu jako rozmówcy. Kandydat czuje nie bez racji, ~:.':'ee każcłe jego posunięcie będzie traktowane jako ;r~ysoce znaezące i dlatego starannie obmyśla swój ' : w3'stęp i przygotowuje się do niego. Można się ~ź~Podziewać, że w takich sytuacjach zwróci on bacz ;~ą uwagę na swoją powierzchowność i sposób by 290 __ . 291 cia nie tylko po to, by zrobić korzystne wrażenie, lecz również po to, by zapobiec niekorzystnemu wrażeniu, jakie niechcący mógłby wywrzeć. Moźna sięgnąć po inny przykład. Ci,, którzy pracują w radio, a tym bardziej w telewizji, świetnie zdają sobie sprawę ze znaczenia, jakie masowa publiczność przywiązuje do najbłahszego gestu dostrzeganego w prowadzonych przez nich audycjach. Dlatego w tych środkach przekazu wielką wagę przywiązuje się do umiejętności robieńia dobrego Wrażenia i z lękiem myśli się o tym, że mogłoby się wywołać wrażenie niewłaściwe. Wysoko postawione osoby gotowe są znieść wiele, byle tylko dobrze wypaść w telewizji; ~kongresmeni pozwalają się szminkować i narzucać sobie strój, zawodowi bokserzy poniżają się, walcząc na pokaz jak zapaśnicy, zamiast walczyć naprawdę.~° Rozwaga wykonawców ujawnia się róv~nież w tym, jak uwalniają się od stwarzania pozorów. I~iedy zespół znajduje się z dala od nadzorującej go widowni i prawdopodobieństwo jakiejś nie~:podziewanej wizyty jest niewielkie, można sobie pozwolić na solidne odprężenie. Tak więc czytamy, że małe bazy amerykańskiej floty na wyspach 1'acyfiku w czasie ostatniej wojny. były prowadzone zupełnie nieprzepisowo, natomiast dyscyplina wzrastała wtedy, gdy przenoszono się na tereny, które częściej odwiedzała publiczność El Kiedy inspektorzy mają łatwy dostęp do miejsca pracy zespołu, osiągana poreja odprężenia zależy od skuteczności i szybkości działania systemu ostrzegawczego. Dłuż~~ szy wypoczynek wymaga nie tyll~o sprawnego sy stemu ostrzegawczego,' ale i odpowiedniego czasu upływającego między ostrzeżeniem a wizytą, który umożliwiałby przywrócenie porządku. Tak więc kie z~ Zob. felieton J. Landnera w "Newsweeku" z 22 lutego 1954, s. S9. m Ch. H. Page, Bureaucracy..., cyt. wyd., s. 92. ily naaczyciel wychodzi na chwilę z klasy, jego ~:rr podopieczni mogą sobie pozwolić tylko na drobne ~' poruszenia i szepty, bowiem tego rodzaju zakłóce`~ . nia porządku można usunąć w kilka sekund, zaraz po usłyszeniu, źe nauczyciel wraca, natomiast nie . mogą sobie pozwolić na zapalenie papierosa, trudno jest bowiem szybko usunąć z pomieszczenia dym. ' Ciekawe, że uczniowie, jak wszyscy wykonawcy, ustalają "dopuszczalne granice": rozradowani kręcą się po klasie, by natychmiast~po ostrze'zeniu rzucić się na swoje miejsce i r_ie dopuścić do ,przyłapania ria czymś niestosownym. Rolę istotną odgrywać tu może, rzecz jasna, charaktęr terenu. Na Szetlandach, na przykład, nie było zasłaniających widok drzew i ~wartej zabudowy. Sąsiedzi mogli więc wpadać do siebie w każdej wolnej ćhwili, ale niezmiennie, dobre parę minut wcześniej, można było w oddali zobaczyć zbliżającą się osobę. Czujne psy zagrodników, obszczekując gości, dawały dodatkowe ostrzeżenie. Można więc było sobie pozwolić na ,dłuższą chwilę odprężenia, ponieważ zawsze zostawało kilka minut wa przy wrócenię sceny do porządku. Oczywiście, przy takim systemie ostrzegawezym pukanie do drzwi mijało się z celem, toteż zagrodnicy nie zadawali sobie w tym wzblędzie trudu, chociaż niektórzy z nich szurali przez chwilę nogami przy wejściu, aby dać w ten sposób jeszeze jedno, ostatnie ostrzeżenie. Stosowany w niektórych domach system otwierania się drzwi wej `" ściowych dopiero po naciśnięciu guzika wewnątrz ~ ' mieszkania daje podobną gwaraneję: ostrzega na ł czas i podobnie pozwala na głębokie wytchnienie. Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden sposób przejawiania się dramaturgicznej rozivagi. Bez ' hośrednie spotykanie się zespołów powoduje zazwyczaj mnóstwo drobnych zdarzeń, które mogą przypadkowo stworzyć ogólna wrażenie, niezgodne 2 zamierzonym. Ekspresyjna zdradl;wość jest za ~;` sadniczą cechą interakeji face-to-faće