Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

rachunku bankowego) lub oznaczoną czynność w ramach umowy łączącej bank z klientem (np. dokonanie konkretnego rozliczenia). W literaturze przedmiotu istnieją jeszcze podziały na czynności bankowe czynne, przy których spełnianiu bank występuje wobec kontrahentów jako wierzyciel (przede wszystkim kredytowanie), czynności bankowe bierne - bank występuje wobec kontrahentów jako dłużnik (np. przyjmowanie wkładów) oraz tzw. czynności pośredniczące, przez których spełnianie bank świadczy pewne usługi na rzecz kontrahentów, działając z reguły na ich zlecenie (np. rozliczenia pieniężne, wymiany walut). Z punktu widzenia prawa istotne znaczenie ma charakter (cywilnoprawny lub administracyjnoprawny) czynności bankowych. Spośród wyliczonych w art. 5 czynności połowa należy do sfery prawa cywilnego. Należą do nich: prowadzenie rachunków bankowych (art. 725-733 k.c.), udzielanie pożyczek pieniężnych (art. 720- 724 k.c.), udzielanie poręczeń bankowych (art. 876-887 k.c.), przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych (art. 835-845 k.c.). Pozostałe mają swoją podstawę prawną w Prawie bankowym. 1.1. Typowe czynności bankowe Rachunki bankowe i rozliczenia pieniężne. Podstawą prawną do otwierania i prowadzenia rachunków bankowych są przepisy kodeksu cywilnego, Prawa bankowego oraz zarządzenia Prezesa NBP. Otwarcie rachunku bankowego występuje na podstawie zawartej umowy rachunku bankowego (art. 725-735 k.c., art. 54-55 Prawa bankowego). Prawo bankowe (art. 50) przewiduje możliwość otwierania czterech rodzajów rachunków: bieżących (służących gromadzeniu środków pieniężnych i przeprowadzaniu rozliczeń), pomocniczych (służących. przeprowadzaniu określonych rodzajów rozliczeń pieniężnych w innym oddziale tego samego banku bądź w innym banku), lokat terminowych (służących przekazywaniu środków pieniężnych posiadacza przez czas określony w umowie) oraz rachunki oszczędnościowe. Nie jest to katalog zamknięty istnieje więc możliwość prowadzenia innych jeszcze rachunków bankowych. Formy i tryb przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków określa Prezes NBP (art. 68 pkt 1 Prawa bankowego). Rozliczenia są gotówkowe lub bezgotówkowe. Do pierwszej grupy należą: czeki gotówkowe albo bezpośrednia wpłata gotówki na rachunek wierzyciela. Do drugiej: polecenie przelewu, czek rozrachunkowy, akredytywy, okresowe rozliczenia saldami, rozliczenia planowe oraz karty kredytowe. Istotną zmianą związaną z rozwojem automatyzacji jest wprowadzenie w art. 63 ust. 3 Prawa banko- wego możliwości przeprowadzenia ich przy użyciu elektronicznych nośników informacji, w tym również za pomocą kart płatniczych. Rachunki bankowe. Banki prowadzą rachunki bankowe dla osób fizycznych i dla osób prawnych oraz dla jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną. Rachunki mogą być prowadzone w złotych i w walutach obcych. Kredyty i pożyczki pieniężne. Czynności te, pozornie jednoznaczne, różnią się w istotny sposób. Umowa pożyczki jest umową nazwaną, uregulowaną w kodeksie cywilnym (art. 720-722 k.c.), a umowa kredytu jest umową uregulowaną w Prawie bankowym (art. 69). W umowie pożyczki zostaje przeniesiona własność określonej kwoty; w umowie kredytu oddaje się do dyspozycji kredytobiorcy określoną kwotę. Kredyt udzielany jest wyłącznie na ściśle określony cel i kredytodawca ma prawo kontroli wykonania kredytu przez cały czas trwania umowy; pożyczka nie musi spełniać tego warunku. Kredyt jest odpłatny, pożyczka może być nieodpłatna. Umowa kredytu bankowego, niezależnie od sumy kredytu, musi mieć formę pisemną, pożyczka - od kwoty powyżej 500 zł. Udzielanie kredytów do niedawna było podstawową czynnością przynoszącą zysk bankom. Ze względu na rozbudowę rynków finansowych i finansowania poprzez nie inwestycji, rola kredytów jako rodzaju aktywów banku uległa istotnemu zmniejszeniu (do % zysku). Gwarancje bankowe i poręczenia. Zasady udzielania gwarancji bankowych zostały unormowane w Prawie bankowym, jednakże zakres odpowiedzialności uprawnień banku z tego tytułu regulują przepisy kodeksu cywilnego. Szczegółowy tryb, zasady i formy udzielenia gwarancji bankowych regulują przepisy prawne wydane przez Prezesa NBP, które określają wymagania co do zakresu informacji dostarczonych przez beneficjenta gwarancji. Gwarancje bankowe i poręczenia, mimo podobnej roli, jaką spełniają, różnią się w sposób istotny. Gwarancja jest zobowiązaniem abstrakcyjnym, niezależnym od umowy kredytowej, gwarant zatem - w przeciwieństwie do poręczyciela - nie może podnosić wobec banku-kredytodawcy zarzutów, jakie przysługują kredytobiorcy. W związku z tym ważność zobowiązania gwaranta nie zależy od ważności umowy kredytowej, podczas gdy jej nieważność powoduje automatycznie nie- ważność poręczenia. Ponadto zakres odpowiedzialności gwaranta jest ściśle określony w liście gwarancyjnym, natomiast poręczyciela - taki, jaki wynika z zobowiązania kredytobiorcy. W umowie poręczenia można zastrzec jego dochodzenie dopiero po bezskuteczności dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy, czego nie można uczynić w umowie gwarancji. Co do stron umowy, to jak sama nazwa wskazuje gwarantem może być wyłącznie bank, poręczycielem zaś również inne osoby prawne i fizyczne. 1.2