Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

Wolt pisał też kompozycje chóralne, muzykę sceniczną (opera Der Corrcf:i(lor, 1896). dzieła instrumentalne. poemat symfoniczny Pen//texilea (1883) i Wioską serenadę na małą orkiestrę. W''olf stworzył model pieśni póżnoromantycznej. Kompozytorzy (Cornelius, R. Strauss, Reger) dobierali starannie teksty, nad muzyką pracowali z niezwykłą dbałością. w sumie powstała swoista moda na pisanie pieśni, głównie lirycznych, które układano według tematów i wykonywano na (dziś już niemal zarzuconych) wieczorach pieśni. Na przełomie stuleci powstało wiele pieśni o wyjątkowych walorach artystycznych. 452. Cornelius i Goldmark Peter Cornelius (1824 1874) wywodził się z kręgu Liszta i Wagnera. Był autorem opery Der Barhier von Hnv,<.hiil du własnego libretta, ale zarówno ta opera, jak i napisana już w Wiedniu opera Ciii me przyniosły mu satysfakcji. Zachwycał się jego talentem Liszt. Kiedy pierwszą operę Corncliusa usunięto z repertuaru, Liszt wspaniałomyślnie i ostentacyjnie zrezygnował z prowadzenia zespołu teatralnego w Weimarze. Cornelius pisał też utwór) chóralne i pieśni, które przyniosły mu opinię mistrza muzyki wokalnej. Obdarzony poetyckim talentem, umiał połączyć starannie dobrane teksty z, rozbudowaną muzyką, opartą na bogatej partii fortepianowej. Z cyklów pieśni najcenniejsze są Brautlieder, Weihnachtfilieder oraz. 7 rcnii-r mul'! rosi. O mistrzostwie jego świadczy znakomicie pieśń Ein 'l on, której melodia składa się z jednego tylko dźwięku h, w partii fortepianowej różnorodnie zharmonizowanego. Kari Gold-mark (1830- -1915) pochodził z Węgier i przebywał stale w Wiedniu. Był skrzypkiem. uczył tez. gry fortepianowej. Jest autorem opery Kónigin von Suiw, eklektycznej, opartej częściowo na elementach węgierskiego folkloru, kilku granych po dzień dzisiejszy uwertur (najważniejsze: Scikuntaia, 1865, Penfhesiiea, 1879, Sup/iln>, 1893, Aw Jugend-lagen 1913), 2 koncertów skrzypcowych i muzyki kameralnej. 453. Pfitzner i Schreker Odrębny styl prezentowali na przełomie XIX i XX'wieku Pritzner i Schreker. Hans Pfitzner (1869—1949) działał jako dyrygent, teatralny w wielu miastach niemieckich i sam próbował swoich sił w zakresie muzyki scenicznej (opery). Dziełem jego życia była opera Palestrina (1917), pesymistyczna w swojej wymowie. Był zwolennikiem Wagnera (o czym świadczy wcześniejsza jego opera Der anne Heinrich) i. pesymistycznej filozofii Schopenhauera. Pisał symfonie, koncerty instrumentalne, dzieła kameralne i wokalne. Jako konserwatysta zwalczał wszelką nową muzykę. Jego jaskrawym przeciwieństwem był Austriak Franz Schreker (1878—1934), wybitny pedagog kompozycji w Wiedniu i Berlinie, nowator z powołania, świetny talent dramatyczny (opery, balety), który nie szedł w parze z uzdolnieniami librecisty (tematy psychoanalityczne i erotyczne ujmowane symbolicznie). Z jego operna uwagę zasługują: Der ferm' Klang (1912) i Irrelohe (1924). Pisał też utwory orkiestrowe, chóralne i pieśni. 454. Franek Znamienne, że muzykę francuską drugiej połowy XIX wieku reprezentuje najpełniej obcy organista, Belg, Cesar Franek (1822—1890). Był najpierw pianistą, później świetnym organistą i światłym pedagogiem, twórcąjakby własnej szkoły. Jako kompozytor pojawił się bardzo późno: wszystkie swe najlepsze dzieła napisał po 50-tym roku życia. Należą tu: Wariacje symfoniczne na fortepian i orkiestrę (1885), Sonata na skrzypce i fortepian (1886), Symfonia d-moll (1888) i Kwcirlel smyczkowy. Wpływ Wagnera i Liszta jest w tych dziełach widoczny. Najlepsze dzieła Francka jawią się jako bardzo serio przez kompozytora potraktowane połączenie tradycji klasycznych, ściślej: Beethovenowskich, z elementami późnoromantycznymi muzyki francuskiej. prowadzącej wprost do impresjonizmu muzycznego, do materii delikatnej i bardzo zróżnicowanej. W jego najambitniejszych dziełach uderza pomysłowa synteza elementów sonatowych i wariacyjnych. Franek uprawiał też formę poematu symfonicznego (np. Psyche, 1888) oraz formę oratorium (Redemption, 1872). Pisał też opery, pieśni na głos z fortepianem, utwory organowe i fortepianowe, główne jego znaczenie leży jednak w' odrodzeniu francuskiej muzyki symfonicznej. 455. Duparc i Chausson Do najwybitniejszych uczniów Francka należeli: Duparc, Chausson, Bordes, de Breville, Ropartz, a przede wszystkim - Yincent d'indy. Henri Duparc (1848—1933) napisał między r. 1868 a 1884 szereg pieśni, które przyniosły mu rozgłos wybitnego kompozytora muzyk.! wokalne). Był w nich prekursorem Faurego i Debussy'ego. Przewrażliwiony, nerwowy, zniszczył szereg swoich kompozycji niewokalnych. Zachowały się tylko: poemat symfoniczny Lcnore, 6 utworów na fortepian (Feiiilh;,\ volantes) i Petit nocturne-nu orkiestrę oraz szereg pieśni / towarzyszeniem orkiestry. Po roku 1885 zaprzestał wszelkiej działalności