Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

Odpowiedz: Wina jest gorszym zBem ni| kara - i to nie tylko kara odczuwana zmysBami, polegajca na pozbawieniu dóbr cielesnych, a wielu wBa[nie te kary ma na uwadze, lecz tak|e kara najszerzej pojta, mianowicie o ile utrata Baski lub chwaBy s te| jakimi[ karami. /84/ Dwa s tego powody: pierwszy bo to wBa[nie ze zBa winy dany osobnik staje si zBym, a nie ze zBa  kary; Dionizy tak t my[l oddaje:  Nie jest zBem by karanym, ale zasBu|y na kar 2. Oto uzasadnienie: Poniewa| dobro zasadniczo polega na urzeczywistnieniu, a nie na mo|no[ci, koDcowym za[ urzeczywistnieniem jest postpowanie lub posBugiwanie si rzeczami posiadanymi, dlatego dobro czBowieka polega na dobrym postpowaniu lub na dobrym u|ywaniu rzeczy posiadanych. Otó| w 47 u|ywaniu wszystkich naszych rzeczy kierujemy si wol. Std to z racji dobrenj woli, która dobrze u|ywa rzeczy posiadanych, czBowiek zwie si dobrym, a ze zBej - zBym. Kto bowiem ma zB wol, mo|e nawet dobra, które posiada, zle u|ywa; podobnie jak znawca jzyka, który [wiadomie i dobrowolnie popeBnia bBdy jzykowe. Skoro wic wina polega na nieuporzdkowanym akcie woli, kara za[ na pozbawieniu kogo[ tego, czego wola potrzebuje, dlatego wicej zBa jest w winie, ni| w karze. Drugi powód nastrcza fakt, |e Bóg jest sprawc zBa-kary, nie za[ zBa-winy; chodzi o to, |e kara pozbawia stworzenie dobra czy tym dobrem stworzenia jest co[ stworzonego - w ten sposób [lepota pozbawia wzroku, czy te| co[ niestworzonego - w ten to sposób stworzenie traci dobro niestworzone na skutek pozbawienia ogldu Boga. Natomiast wina wBa[ciwie przeciwstawia si samemu dobru niestworzonemu; sprzeciwia si bowiem speBnianiu woli Bo|ej, no i miBo[ci Bo|ej; tej miBo[ci, która miBuje dobro Bo|e samo w sobie, a nie tylko w stworzeniun w którym to| dobro jedynie czstkowo si znajduje. Wida wic z tego, |e wina w peBniejszy sposób ziszcza w sobie tre[ zBa ni| kara. Na 1. Owszemn wina koDczy si na karze, jak zasBuga na nagrodzie; atoli nikt nie popeBnia winy z my[l o otrzymaniu kary - jak zasBuguje z my[l o nagrodzie; wprost przeciwnie: stosuje si kar, by ustrzec przed win. I tak wina jest gorszym zBem ni| kara. Na 2. Wina burzy porzdek postpowania, który jest doskonalszym dobrem dziaBacza -jako |e jest doskonaBo[ci wtórn - ni| dobro, którego pozbawia kara, a które jest doskonaBo[ci pierwsz. Na 3