Ostatecznie dla należycie zorganizowanego umysłu śmierć to tylko początek nowej wielkiej przygody.

 

Kiedy zapadamy w sen, mózg jest bardzo podatny na subiektywną manipula­cję' przywoływanie wspomnień, tworzenie wyobrażeń, błądzenie myślami. Charakterystyczną cechą tego stanu, przypominającego sny na jawie, jest zwolniony rytm fal EEG, znanych jako fale alfa. Chociaż ciało jest zrelakso­wane, umysł pozostaje czujny i podatny na sugestie. Najpierw zatem powi­nieneś się zrelaksować. Jedna ze skutecznych technik odprężania się polega na wyobrażaniu so­bie malejącego szeregu liczb Wykonaj podstawowe ćwiczenie relaksacyjne, czując, ze twoje nogi i ręce stają się coraz cięższe, potem szyja, twarz i powie­ki. Teraz odlicz od 100 do 1. Oddychaj powoli Kilkakrotnie powtórz ostatnie liczby 3, 2 i 1, starając się zobaczyć je w wyobraźni. Te trzy cyfry powinny być niezwykłe; możesz wyobrazić je sobie w jakimś przedziwnym kolorze lub kształcie, bądź zastosować czcionkę o charakterystycznym kroju. Powinny one również być dynamiczne, w tym celu mógłbyś wyobrazić sobie, ze zapi­sujesz je np. na ścianie twojej sypialni lub wystukujesz na klawiaturze komputera. Postaraj się połączyć wrażenia wzrokowe, słuchowe i dotykowe. Od tej chwili zawsze będziesz kojarzył te liczby, odmalowane w twoim umyśle w szczególny sposób, ze stanem głębokiego zrelaksowania, który osiągasz podczas wykonywania tego ćwiczenia. Przyjmijmy, ze 3 reprezentuje pełne zrelaksowanie fizyczne. Nie wyobra­żaj sobie numeru 3, dopóki nie poczujesz, ze osiągnąłeś ten stan. Numer 2 symbolizuje odprężenie umysłowe, t.j stan, w którym pozbyłeś się kłopotów i wyeliminowałeś ze świadomości obiektywne otoczenie. Numer 1 natomiast oznacza stan najgłębszego zrelaksowania, jaki możesz osiągnąć i w którym realizujesz w wyobraźni swoje cele. Ów zwyczajny, malejący ciąg liczb to two­je drzwi do świata wewnętrznych, subiektywnych doznań, a włożony w po­wyższe ćwiczenie wysiłek opłaci się stokrotnie. Osiągnąwszy senny, lecz w pełni świadomy stan alfa, będziesz gotów do wykonania ćwiczenia. Upew­nij się, ze przez najbliższy czas nikt nie będzie ci przeszkadzał. ZMIANA SUBMODALNOŚCI Zilustrujmy sposób rozpoznawania i zmiany submodalności następującym ćwiczeniem Wyobraź sobie, ze wybierasz się do potencjalnego pracodawcy na rozmowę kwalifikacyjną. Załóżmy, ze tego rodzaju sytuacja jest dla ciebie nie­przyjemna i chciałbyś nabrać większej pewności siebie, by poradzić sobie z mą możliwie najlepiej. Jesteś jednak pełen najgorszych przeczuć, gdyż - jak sądzisz - dotychczasowe osiągnięcia nie potwierdzają twoich zdolności i umiejętności. Jeżeli natomiast tego typu przeżycie nie jest dla ciebie trudne, wybierz inne, np. egzamin, zawieranie nowych znajomości, przeprowadzkę itp., stosując się do niżej podanych instrukcji. Najskuteczniejsze byłoby przypomnienie sobie rzeczywistej sytuacji, gdyż przywołany w myślach obraz jest w takim przypadku najbardziej wyrazisty, a źródłem twojego obecnego złego samopoczucia są praw­dopodobnie skojarzenia, jakie nasuwa ci to wspomnienie. Spróbuj teraz odtworzyć w myślach tę rozmowę (lub inne trudne przeży­cie), skupiając się kolejno na każdej modalności na obrazach, dźwiękach, odczuciach oraz - jeżeli oddziaływały wówczas na ciebie i te bodźce - na smakach i zapachach. Jak odczuwasz dotyk krzesła, dywanu pod podeszwami butów? Wszystkie te wrażenia zarejestrowane są w twojej pamięci Jeżeli, od­prężywszy się, przez dłuższy czas pozostaniesz w myślach przy tej sytuacji, przypomnisz sobie zaskakująco wiele szczegółów. Ta część ćwiczenia może być nieprzyjemna, lecz powinieneś pamiętać, ze może ono na zawsze zmienić twoje podejście do rozmów kwalifikacyjnych, toteż warto zdecydować się na chwilowe pogorszenie nastroju. Rozpoznaj możliwie najwięcej submodalności, posługując się w tym celu listą zamieszczoną na stronach 57-58 Jak brzmią glosy odtworzone w wyo­braźni w porównaniu ze słyszanymi na jawie? Są wyraźne czy stłumione, po­godne czy ponure; słowa wypowiadane są szybciej czy wolniej? Czy dobiegają do ciebie również inne dźwięki, np. z sąsiedniego pomieszczenia lub z ulicy? Czy oglądasz siebie z zewnątrz, a jeżeli tak, z jakiej pozycji z góry, z tyłu, z przodu? Czy widzisz własną postać z oddali, jak gdyby w pomniejszeniu, czy na odwrót? Jakie kolory dostrzegasz, jaskrawe czy blade? Może widziany przez ciebie obraz jest czarno-biały lub w kolorze sepii, jak na starej fotogra­fii? Czy jest on mały i płaski, jak na ekranie telewizyjnym, czy panoramiczny, tj otaczający cię ze wszystkich stron? Zanotuj wszystkie zidentyfikowane submodalności oraz własne odczucia. Zajmie ci to trochę czasu. Może bę­dziesz musiał przypomnieć sobie jeszcze jedno przeżycie tego rodzaju, które lepiej utrwaliło się w twojej pamięci, by dokładniej wyobrazić sobie wszyst­kie szczegóły. Powtórz ćwiczenie, tym razem przypominając sobie przyjemną sytuację, w której zachowałeś przytomność umysłu i pewność siebie (u niektórych osób rozmowa kwalifikacyjna będzie należała właśnie do tej kategorii). Za­łóżmy, ze grasz w badmintona i wygrywasz lokalne zawody. W tym przypad­ku obrazy mogą być większe i jaśniejsze, dźwięki - głośniejsze i bardziej wyraźne. Przywołana w myślach wizja może do złudzenia przypominać rze­czywistość. Rozpoznaj wszystkie różnice między obydwoma obrazami, a na­stępnie zastąp kolejno wszystkie submodalności, zanotowane w pierwszym ćwiczeniu, tymi, które towarzyszyły wspomnieniu wygranych zawodów. Po­nownie przeżyj w myślach rozmowę kwalifikacyjną, stosując nowe submo­dalności. Zwróć uwagę na swe odczucia. Czy dotkliwy niepokój kandydata na pracownika ustąpił miejsca przyjemnemu podnieceniu zwycięzcy? Warto zadać sobie trud, którego wymaga to ćwiczenie, gdyż dzięki nie­mu na zawsze zmienisz swoje nastawienie do określonego przeżycia. Trenuj wyobraźnię, stosując tzw. rzutowanie w przyszłość, tj. wymyślając rozmowy kwalifikacyjne z fikcyjnym pracodawcą, by sprawdzić efekty zmiany sub­modalności. Ciesz się tą sytuacją, jak radowałbyś się na myśl o spotkaniu z dawno nie widzianym przyjacielem, spędzeniu wakacji w atrakcyjnej miejscowości lub uroczystej kolacji. Twoje odczucia związane z rozmową kwalifikacyjną uległy zmianie, ponieważ zmieniłeś połączenia neuronalne w mózgu, które są ich źródłem. Bądź gotów na wypróbowanie zdobytej pew­ności siebie przy pierwszej nadarzającej się okazji. Mógłbyś np